Zapalenie jamy ustnej – przyczyny, rodzaje, leczenie

Zapalenie jamy ustnej jest rozległym stanem zapalnym śluzówki jamy ustnej oraz warg. To dotkliwa choroba, która utrudnia wykonywanie czynności dnia codziennego, zwłaszcza przyjmowanie pokarmów (stałych oraz płynnych). Jakie są przyczyny, rodzaje oraz sposoby leczenia tej dolegliwości?

Zapalenie jamy ustnej – ogólna charakterystyka

Zapalenie błony śluzowej jamy ustnej to rozległy proces zapalny zajmujący większość lub nawet całą powierzchnię błony śluzowej jamy ustnej, a także czasem warg. Zaistniały ból jest dość uciążliwy, często przeszkadza w normalnym funkcjonowaniu – w spożywaniu pokarmów oraz płynów. Zmiany na błonie śluzowej jamy ustnej mogą przybierać różny wygląd: od delikatnej zmiany zabarwienia, po obrzęk i rozległe, mnogie nadżerki i owrzodzenia. Nie jest to jednorodna jednostka chorobowa – posiada wiele odmiennych przyczyn.

Zapalenie jamy ustnej – rodzaje

Zapalenie błony śluzowej jamy ustnej dzieli się na:

• zapalenie jamy ustnej związane z infekcją wirusową;
• poantybiotykowe zapalenie jamy ustnej;
• proteryczne zapalenie jamy ustnej (stomatitis prothetica);
• alergiczne zapalenie jamy ustnej;
• nawracające aftowe zapalenie jamy ustnej (RAS);
• zapalenie jamy ustnej w przebiegu chemio- i radioterapii.

Zapalenie jamy ustnej – przyczyny

Zapalenie jamy ustnej obejmuje wiele różnych schorzeń. Do najczęściej pojawiających się zapaleń jamy ustnej zaliczane są:

• zapalenia jamy ustnej związane z niewłaściwie dobranymi protezami zębowymi,
• zapalenia jamy ustnej związane z czynnikiem infekcyjnym (bakteryjne, grzybicze, wirusowe),
• zapalenie błony śluzowej w przebiegu chemioterapii i radioterapii nowotworów,
• zapalenie jamy ustnej związane z alergią kontaktową na niektóre substancje chemiczne i pokarmy,
• choroby ogólne, palenie papierosów, niedobory żywieniowe,
• aftowe zapalenie jamy ustnej.

Zapalenie jamy ustnej – leczenie

Biorąc pod uwagę różnorodność przyczyn powstawania zapalenia jamy ustnej, leczenie powinno zostać indywidualnie dopasowane do pacjenta. W przypadku pojawienia się niepokojących objawów konieczna jest wizyta u specjalisty, który w odpowiedni sposób pokieruje leczeniem. Istotne jest zwalczanie nie tylko objawów, ale i czynnika wywołującego chorobę. W konieczności może zostać wprowadzone leczenie przeciwwirusowe lub przeciwgrzybicze. Wskazana jest również odpowiednia dieta. Wyrównanie niedoborów pokarmowych korzystnie wpływa na stan całego organizmu, w tym także błony śluzowej. Ponadto unikanie pokarmów doprowadzających do powstania reakcji alergicznych zminimalizuje jej objawy. W przypadku rozpoznania zapalenie jamy ustnej istotne jest utrzymywanie właściwej higieny jamy ustnej. Po konsultacji z lekarzem można także stosować leki wspierające walkę z zapaleniem jamy ustnej (np. azulan) lub stosować płukanki przeciwbakteryjne.